Ogród Wallensteinów. Zielona czeska Praga

Praga czeska to miasto ogrodów. Naprawdę! Będąc tam w czerwcu tego roku odkryłam ich całe mnóstwo. Nawet w samym sercu tego miasta, po sąsiedzku z niemiłosiernie zatłoczonymi Staromiejskim Rynkiem, Hradczanami i Mostem Karola można znaleźć chwilę wytchnienia w jednym z historycznych, pięknie utrzymanych praskich ogrodów (jakiś czas temu pisałam o barokowym ogrodzie Vrtbów) . Na ogół jest w nich cicho, spokojnie, a nawet pusto. Turyści tłoczą się gdzie indziej. Może to i dobrze...

Spokojny, zielony zakątek czeskiej Pragi -ogród Wallensteinów

W samym centrum miasta, w dzielnicy Mala Strana, jest ciekawy ogród historyczny, otaczający Pałac Wallensteinów czyli siedzibę Senatu Republiki Czeskiej. Pałac i ogród powstawały w tym samym czasie, czyli w latach 1623-1629. Budowle i ogrody powstające w tym czasie mają wyraźne piętno stylu manierystycznego i wczesno-barokowego. Tu są one wyraźnie widoczne.

Ten imponujący pałac i ogród zbudował zniemczony czeski arystokrata Albrecht Wenzeslav von Wallenstein czyli inaczej Albrecht Vaclav z Valdstejna. Raczej nie ma on najlepszej opinii w historii Czech. Był koniunkturalistą. Zależało mu tylko na dobrych stosunkach z habsburskim dworem po klęsce pod Biała Górą, która dla Czechów była prawdziwym dramatem i w wyniku której stracili niepodległość. Wallenstein dorobił się na tej klęsce. Za lojalność wobec Habsburgów otrzymał fortunę. Miał za co budować rodową siedzibę. Sprowadził najlepszych architektów, malarzy, rzeźbiarzy, majstrów. Głównie z Włoch...

Jedna z brązowych rzeźb, zdobiących ogrodowe zakątki

Ogród jest ukryty za murami i wcale nie jest łatwo go znaleźć. Najlepiej wejść bramą od ulicy Letenskiej. Wejście do ogrodu jest za darmo. Pałacu się nie zwiedza.

Pierwsze, co rzuciło mi się tu w oczy, to posągi odlane z brązu, które ozdabiają ogród na każdym kroku. Są autorstwa nadwornego rzeźbiarza Habsburgów Adriana de Vries, przy czym stojące obecnie w praskim ogrodzie posągi to kopie z początków XX wieku. Oryginały zrabowali Szwedzi podczas najazdu w 1648 roku i w tej chwili nadal można je oglądać w ogrodzie zamku królewskiego w Drootninholm w Szwecji. W XVII wieku Szwedzi rabowali wszystko, co im wpadło w ręce. Czy nie powinni teraz oddać...?

Widok na Pałac Wallensteinów. Trójarkadowa loggia, zwana Salla Terrena, jest w środku pokryta freskami ze scenami z Wojny Trojańskiej. Główną aleję zdobi szpaler rzeźb de Vriena

Ogród, ponieważ zaprojektowany i zbudowany przez Włochów, ma wyraźne cechy ogrodu włoskiego okresu renesansu. Centralną część tworzą symetryczne rabaty, obwiedzione niskimi strzyżonymi obwódkami z bukszpanu, dokładnie tak jak w ogrodach renesansowych. Wzory rabat są dość proste i nie ma na nich charakterystycznych, fantazyjnych zawijasów, które cechowały późniejsze ogrody barokowe. Jednak wysokie żywopłoty z grabu (tzw. boskiety), które dzielą przestrzeń ogrodu na kilka mniejszych zakątków to już cecha wzięta jak najbardziej z ogrodów barokowych.

Barokowe boskiety w ogrodzie Wallensteinów. A w tle ogrodu Mala Strana

Największym dziwactwem (a dziwactwo i przesada były jak najbardziej w guście XVII-wiecznego manieryzmu) tego ogrodu jest ogromna ściano-jaskinia, wykonana ze sprowadzonego tufu wulkanicznego, czyli miękkiego kamienia. Ma ona kształt piętrzących się stalaktytów i stalagmitów. Przeszukałam cały internet w poszukiwaniu informacji, jak oni to zrobili w XVII wieku. Wyrzeźbili każdy stalagmit z osobna, czy zastygła lawa miała już takie kształty...? Musieli też jakoś łączyć ze sobą kawałki kamieni... Cementem...? Niestety, nie znalazłam nigdzie żadnych informacji na ten temat. Tak czy inaczej ten ekstrawagancki pomysł w ogrodzie Wallensteinów naprawdę robi wrażenie, a jak się przyjrzeć bliżej fragmentom groty, to można wypatrzyć różne niespodzianki, np. pysk węża, kota, małpy, albo jeszcze inne stworzenia.

Ekstrawagancka grota z tufu wulkanicznego

Stalaktyty i stalagmity, pokrywające wysoką ścianę robią wrażenie...

Niezwykle oryginalna dekoracja!

Kamienna rzeźba to już element z okresu baroku

Wśród stalaktytów i stalagmitów jakieś twarze...

... a tu jakby pies, czy kot

Po przeciwnej stronie ogrodu znajduje się duży owalny staw, w którym odbija się sylwetka ujeżdżalni Wallensteinów. Pośrodku stawu, na sztucznej wyspie, ustawiono piękną rzeźbę Herkulesa z maczugą w ręku, który usiłuje zabić smoka. Oczywiście, jest to kopia, bo oryginał ukradli Szwedzi.

Ujeżdżalnia , odbijająca się w tafli stawu

Ogrody te w ciągu wieków przeszły wiele zmian. W XIX wieku ogród stracił zupełnie swój pierwotny charakter, ponieważ zgodnie z modą urządzono tu coś w rodzaju naturalnego angielskiego parku. Ostatnia poważna rekonstrukcja przeprowadzona w latach 2000-2001 przywróciła ogrodowi jego XVII-wieczny charakter. No, przynajmniej tak mniej więcej...

A nad ogrodem Wallensteinów góruje Zamek Hradczański

Praga czeska jest cudowna, ale tłumy turystów kłębiące się na każdym kroku okropnie męczą. Ogród Wallesteina to miejsce, gdzie można usiąść na ławeczce, pooddychać świeżym powietrzem, zrelaksować się słuchając pluskającej z fontann wody i podładować akumulatory przed dalszym zwiedzaniem. Zresztą, ogród sam w sobie też stanowi piękny i cenny zabytek...  Bardzo polecam.